-
مسیر عرضه عمومی سهام (IPO) برای فینتکها۱۴۰۲/۰۱/۳۰
عرضه اولیه سهام (IPO) نقطه عطفی در مسیر تامین مالی کسب و کارهاست. تردیدی وجود ندارد که شرایط اقتصادی حاکم بر جامعه، بر عرضه اولیه سهام برنامهریزی شده کسب و کارها تاثیر میگذارد. با پیشرفت فناوری و استفاده روزافزون از محیطهای مجازی، پذیرش بسیاری از نوآوریهای صنعت فینتک، تسریع شده است. در همین حال، سرمایهگذاران خطرپذیر بسیاری به دنبال آن هستند که حاضرند روی کسب و کارهای با ارزش فینتک سرمایهگذاری کنند و در زمان مناسب خروج موفق داشته باشند. گزارش pymnts در سال 2023 نشان میدهد که در سطح جهانی، عرضه اولیه سهام شرکتهای فینتک 2.1 درصد افزایش یافته است.
در حال حاضر، بسیاری از فینتکها در مسیر تامین مالی خود، سودای عرضه عمومی سهام یا IPO را در سر دارند. تونی تیسکورنیا، مدیر ارشد مالی در پلتفرم کوپا معتقد است که: "مراحل رشد بالای کسب و کارهای و پیش از عرضه اولیه سهام، برای هر شرکتی چالش برانگیز هستند."
سوال اصلی اینجاست که چه زمانی فینتکها میتوانند عرضه عمومی سهام داشته باشند. البته، میبایست به این نکته توجه کرد که عرضه عمومی سهام، تعهدی بلندمدت است که از آن نباید به عنوان میانبری برای تامین مالی و خروج سرمایهگذاران یاد نمود.
رومی ساووا از از پنشن بی معتقد است که: " برای شرکتها مهم است به یاد داشته باشند، که هزینههای اولیه برای عرضه عمومی سهام میتواند بالا باشد. این بدین معناست که هر شرکتی که به دنبال عرضه اولیه سهام است، باید بتواند یک استراتژی ارتباطی بلند مدت را ایجاد کند."
اگر انگیزههای کسب و کارهای فینتک از عرضه عمومی سهام، صرفا دسترسی به سرمایه باشد، گزینههایی همانند سرمایه خصوصی یا تامین مالی بدهی میتواند جایگزینهای بهتری باشد. به طور مشابه، اگر میل به عرضه عمومی سهام برای خروج سرمایهگذاران باشد، گزینههای فروش خصوصی سهام نیز وجود دارد. یک ادغام یا اکتساب همچنین میتواند مزیتی همچون استفاده از ترکیبی از مهارتها و دانش تکمیلی را برای کسب و کار ایجاد نماید.
برای آن دسته از شرکتها که عرضه اولیه سهام خود را به تعویق انداختهاند، اکنون زمان مناسبی برای دیجیتالی کردن عملکردهای پشتیبان است. این امر نه تنها باعث ایجاد انطباق در عملیات مالی و انطباق میشود، بلکه بار افزایش نظارت را پس از عمومی شدن آنها کاهش میدهد.
دیلویت در گزارش خود نکات کلیدی عرضه عمومی سهام را در کسب و کارهای فینتک بررسی کرده است. نتایج این گزارش نشان میدهد، آنچه که شرکتهای موفق فینتک را از همتایان خود متمایز میکند، توانایی و تمایل پذیرش فناوری میباشد. این امر بدین معناست که کسب و کارهای فعال در حوزه فینتک میبایست زمینههای بالقوه نوآوری و مزیت رقابتی را در هسته اصلی کسب و کار نظر بگیرند. رشد کسب و کارها به احتمال زیاد به علت رویکرد متمرکز بر فناوری، فرهنگ کسب و کار، سرعت نوآوری و تجربه مشتریان بستگی دارد. چهار نکته اساسی که دیلویت برای موفقیت در مسیر عرضه عمومی سهام شرکتهای فینتک در نظر میگیرد، شامل موارد زیر میباشند:
- نکته اول: ساختارهای حاکمیتی که حس اعتماد را به وجود میآورند: کسب و کارهای فینتک میبایست مطمئن شوند که کنترلهای داخلی و ساختار حاکمیت که اعمال کردهاند، اثربخش و اغلب رهبری و مدیریت آنها قوی و باتجربه است. تبدیل ساختار حاکمیتی به یک مزیت رقابتی نیاز به تلاش فراوان دارد. در واقع، کسب و کارهای فینتک میبایست یک محیط کنترل داخلی را داشته باشند که بتواند اثربخشی عملیاتی، گزارشدهی مالی قابل اعتماد و به موقع، و نیز سازگاری و انطباق با مقررات را اعمال کند. رویهها و ساختارهای حاکمیتی، نقشها، مسئولیتها و فرآیندهای تصمیمگیری را روشن میکنند. سیستمها و فرآیندها میتوانند کمک کنند تا کسب و کارهای فینتک خود را از رقبا متمایز سازند و برای مشتریان اعتماد ایجاد کنند.
- نکته دوم: برنامهریزی برای سرمایه و نقدینگی شرکت: نظم و انظباط مالی قبل از عرضه عمومی سهام برای کسب و کارهای فینتک ضروری است. سهامداران شرکتهای دولتی معمولا به اندازه سرمایهگذاران خطرپذیر که به دنبال جذب ایدههای ساختارشکن و یونیکورن هستند، تحمل دردسرهای کسب و کار را ندارند. سهامداران دولتی معمولا به دنبال کسب نتایج و سودهای کوتاهمدت هستند.
- نکته سوم: قابلیتهای انطباق که باعث رشد سازمانی میشود: حوزه رگولاتوری فینتکها به صورت مداوم در حال تغییر است. برآورده کردن نیازهای موجود و توانایی سازگاری با شرایط جدید، میتواند سهامداران و شرکا را راضی نگه دارد. اما این فقط یک نقطه شروع است. کسب و کارهای فینتک میتوانند با توسعه فرآیندهایی که ماهیتی آیندهنگرانه دارند، تغییرات نظارتی را پیشبینی کنند. با اتخاذ تلاشهای استراتژیک برای مطابقت با تغییرات نظارتی، قبل از اجرایی شدن آنها، با عملیات هوشمند، نوآورانه و چابک، شرکتها میتوانند، سریعتر و راحتتر خود را با تغییرات هماهنگ کنند.
- نکته چهارم: استراتژیهای مدیریت ریسک که منجر به تقویت برند میشوند: نحوه مدیریت ریسک، برای سرمایهگذاران بالقوه و شرکای اکوسیستم به مثابه یک سیگنال عمل میکند. در واقع، مدیریت ریسک به آنها این سیگنال را میدهد که یک شرکت چقدر مسئولانه اداره میشود و چقدر میتوان به آینده آن امیدوار بود. این ریسک با موضوعاتی مانند ترازنامه شرکت، سبد سرمایهگذاری، سیستمها و قابلیت اطمینان دادهها، و فرآیندهای اساسی مانند جریان وجوه نقد تعیین میشود. تعهد به مدیریت ریسک سازمانی که توانایی مدیریت ریسکهای ذاتی ناشی از مدل کسبوکار فینتک را نشان میدهد، میتواند حس اعتماد را القا کند و ارزشی را برای مدیریت فراهم کند و احتمالاً با سایر اهداف استراتژیک سازمانی همافزایی ایجاد کند.
مراحل آمادگی برای عرضه اولیه سهام
امروزه، با رشد صنعت فینتک، صدها و شاید هزاران کسب و کار به دنبال نقشه راهی برای عرضه عمومی سهام در سالهای آینده هستند. تیم مشاورهای cross country، به چهار مرحله اصلی برای عرضه عمومی سهام شرکتها اشاره میکند.
مرحله اول: سرمایهگذاری بر روی استعدادها
تلاش برای استخدام کردن نیروی انسانی با استعداد، یکی از اصلیترین وظایف هر شرکتی است. با اینحال، با توجه به اینکه حوزه فینتک نسبتا جدید است، یافتن نیروی انسانی با استعداد و خبره در آن کمی دشوارتر از سایر حوزههاست. طبق نظرسنجی که شرکت مشاورهای cross country در سال 2021 از کسب و کارهای حوزه فینتک انجام داده است، استخدام و حفظ و نگهداشت نیروی انسانی با مهارت و با استعداد، بزرگترین چالشی است که شرکتها در مسیر عرضه عمومی سهام با آن مواجه هستند.
منابع محدود، تجربه ناکافی، و ناتوانی در حفظ کارکنان کلیدی، به طور قابل توجهی روند عرضه اولیه سهام را مختل میکنند. این عوامل باعث میشود که فینتکها نتوانند به تعهدات خود عمل کنند. بنابراین، ضروری است که شرکتهای فعال در حوزه فینتک، قبل از عرضه عمومی سهام، نیروهای انسانی متخصص و با تجربه را استخدام کنند و در جهت حفظ و نگهداشت آن کوشا باشند.
مرحله دوم: یکپارچهسازی فناوری برای رشد مقیاسپذیر
اکثر کسب و کارهای فینتک از یک فناوری اختصاصی در هسته اصلی کسب و کار بهرهمندند. اما در بیشتر موارد، این فناوری با سایر سیستمهای پشتیبان یا حتی یک ابزار گزارشدهی، یکپارچهسازی نشدهاند. تمرکز یک شرکت فینتک، در وهله اول بر روی توسعه عناصر بازار برای محصول خود و نیز کسب درآمد است. تمرکز بیش از حد بر این موارد، ممکن است فرآیندهای حسابداری و مالی پشتیبان را نادیده بگیرد، اما به تدریج که یک شرکت بزرگتر و تعداد تراکنشها در آن بیشتر میشود، چالشها پدیدار میشوند. علاوه بر این، ممکن است شرکت با ریسک مالی و مسائل کنترلی قابل توجهی در این مسیر مواجه شود. برای غلبه بر این چالشها میبایست موارد زیر در نظر گرفته شود:
- اختصاص منابع انسانی برای تیم توسعه جهت یکپارچهسازی
- سرمایهگذاری در ابزارهای اتوماسیون برای کاهش فعالیتهای دستی
- پیادهسازی یک سیستم ERP که دادههای لازم برای الزامات گزارشات مالی جدید را فرآهم میکند.
مرحله سوم: ایجاد یک زیرساخت داده قوی برای تقویت بینش
سرمایهگذاران، هنگام ارزیابی ارزش شرکت، بر چندین معیار کلیدی همانند رشد درآمد، نرخ رشد مشتری و نرخ جذب مشتری تکیه میکنند. برای اینکه یک شرکت در طول فرآیند IPO به ارزشگذاری منصفانه دست یابد، رهبران کسب و کار باید این معیارها را در مراحل مختلف تامین مالی تا قبل از عرضه اولیه به دقت تعریف و بر آن نظارت کنند. برای دستیابی به این هدف، شرکتها میبایست با تبدیل دادهها به اطلاعات معنادار، برای ایجاد برتری در برابر رقبا، چرخه عمر دادهای که به خوبی طراحی شده است را بپذیرند.
مرحله چهارم: تبدیل وضعیت فعلی به وضعیت مورد نیاز آینده
همانطور که دستورالعملهای نظارتی برای فینتکها الزامی است، برای عرضه عمومی سهام و IPOشدن، عملکرد حسابداری و مالی میبایست به طور مداوم بهبود یابد. این تغییر ممکن است به طور طبیعی برای همه فینتکها رخ ندهد؛ و به دلایل متعددی (همچون کمبود استعداد) به منابع قابل توجهی نیاز داشته باشد.
منابع
- Clere, A. (2022). Route to IPO: when is the time for a fintech to go public?, https://fintechmagazine.com/articles/ route-to-ipo-when-is-the-time-for-a-fintech-to-go-public
- FinTech IPO Readiness: 4 Steps for Preparing to Go Public, 2022, https://www.crosscountry-consulting.com/ insights/blog/fintech-ipo-readiness
- Four foundational keys to success, 2021, https://www2.deloitte.com/us/en.html
- FinTech IPO Gains 2.1% as Platforms' Stocks Swing Wildly | PYMNTS.com