11-راه نجات

• قابلیت اطمینان کم را با از پیش فراهم کردن اقدامات فوریتی متناسب با شرایط­ خطر جبران کنید.
  مثال: کمر­بند­ ­­­­­­­­­­­­­­­ایمنی

12-هم‌پتانسیلی

• شرایط کار را به نحوی تغییر دهید، که به بالا یا پایین بردن جسم نیاز نباشد.
  مثال: چاله­‌های مکانیکی کف تعمیرگاه، برای هم‌سطح ماندن خودرو و پایین رفتن تعمیر­­گاه
  مثال: استفاده از قفل کانال برای حرکت کشتی از یک سطح به سطح دیگر.

13-تغییر جهت

• به‌جای انجام مستقیم کاری که توسط شرایط مساله تحمیل‌ شده است، عمل مخالف آن را اجرا کنید.
  مثال: ام ارای بیمار متحرک و منبع میدان ­مغناطیسی ثابت می­‌باشد.
• جسم را سروته کنید.
• بخش‌­های متحرک جسم یا محیط اطراف را ساکن کنید و قسمت­‌های ساکن­ را متحرک نمایید.
  مثال: پیاده‌روی متحرک

14-انحنا دادن

• ­قسمت­‌های خطی را با اجزای خمیده، سطوح صا­ف را با سطح‌­های انحنادار و شکل­‌های مکعبی را با اشکال کروی جایگزین کنید.
  مثال: متر­های نقشه‌برداری

• از غلطک‌­ها، توپ‌ها و مارپیچ‌ها استفاده کنید.
  مثال: وردنه

• ­حرکت­‌های دوار و چرخشی را جایگزین حرکت­‌های خطی کنید، از نیروهای گریز از مرکز بهره بگیرید.
  مثال: دکل‌­­­­­های حفاری سنتی

15-پویایی

• مشخصه‌­های یک جسم یا محیط اطراف آن باید به‌گونه‌ای تعریف شوند که در مراحل از کار، عملکرد بهینه داشته باشند .
  مثال: صندلی تاشو

• ­اگر جسمی غیرقابل حرکت است آن را متحرک کنید، سعی در قابل تعویض شدن همان جسم داشته باشید.
  مثال: پله‌برقی

• جسم را به اجزایی تفکیک کنید که بتوانند به نحوی مرتبط باهم موقعیت خود را تغییر دهند.

16-کمی کمتر،کمی بیشتر

• اگر دست یافتن به 100% یک اثر دلخواه دشوار است، به بیش از آن و یا کمتر از مقدار اصلی دست‌یابید.
  مثال: مطالعه بخش­‌هایی از محتوای درس در شرایط کمبود وقت برای خواندن همه مطالب امتحانی

17-حرکت به ابعادی جدید

• حرکت یا جایگزینی تک‌بعدی اجسام را به دوبعدی را به سه‌بعدی و… تغییر دهید.
  مثال: لبتاب­‌هایی که نمایشگرشان حول محور عمودی نیز می‌چرخد.

• به‌جای ­آرایش اجسام در یک‌لایه، آرایشی چندلایه‌ای را به کار ببرید.
  مثال: انبار کردن عمودی الوار­های چوبی

18-لرزش مکا­نیکی

• از نوسان استفاده کنید.
  مثال: برای کاهش مدت پخت از اغتشاش و یا لرزش صوتی با فرکانس پایین استفاده می­‌شود.
• فرکانس تشدید را به کار ببرید.
• ­­­­­­ارتعاشات فراصوت و میدان الکترومغناطیسی را باهم به کار بگیرید.

19-عمل تناوبی

• به‌جای انجام مستمر یک کار، آن را با تناوب، ضربه یا مکث انجام دهید.
  مثال: چراغ چشمک­‌زن

• از توقف­‌های بین ضربه‌ها برای تأمین کنش‌های اضافی بهره بگیرید.

20-تداوم کار مفید

• عملکرد را بدون توقف به انجام برسانید، در این حال باید تمام قطعات جسم به‌طور مستمر و باظرافت کامل، در حال کار باشند.
  مثال­: تنور دوار نانوایی

• حرکت زائد و واسطه را حذف کنید.
  مثال: جابه­‌جایی الکترونیکی پول
  مثال: استفاده از پرینتری که هم در موقع رفت و هم  در موقع برگشت کاتریج آن عمل پرینت را انجام می­‌دهد.

منبع: کتاب40 اصل شاه‌کلیدهای تریز ترجمه مهندس محمود کریمی