فین‌تک یا فناوری‌های مالی در حال تغییر روش مدیریت پول است، از بانکداری تلفن همراه گرفته تا ارزهای دیجیتال، محصولات و خدمات نوآورانه زیادی وجود دارند که چشم‌انداز مالی را تغییر می‌دهند. همانطور که مصرف‌کنندگان به طور فزاینده‌ای از این فناوری‌ها استقبال می‌کنند، برای کسب و کارها مهم است  تا در عصر تحول دیجیتال رقابتی باقی بمانند. در مقاله حاضر به 12 روند اصلی در حوزه فناوری مالی در سال 2023 می‌پردازیم.

 

روند اول: مالیه نامتمرکز (DeFi)

مالیه نامتمرکز به کاربران امکان می‌دهد تا بدون اتکا به موسسات مالی سنتی به محصولات و خدمات مالی دسترسی داشته باشند. این دسترسی شامل وام‌های همتا به همتا (P2P lending)، صرافی‌های غیرمتمرکز، و سایر خدمات مالی مبتنی بر بلاک‌چین می‌باشد.

در چند سال اخیر شاهد رشد مالیه نامتمرکز بوده‌ایم و انتظار می‌رود که 2023 سالی محوری برای اکوسیستم آن باشد. با افزایش مقیاس‌پذیری این حوزه، شفافیت نظارتی و موارد استفاده جدید برای مالیه نامتمرکز، آینده این حوزه بسیار روشن به نظر می‌رسد. در واقع،  مالیه نامتمرکز یک صنعت با رشد انفجاری در سال های اخیر است. رشد آینده آن به شدت به عوامل متعددی از جمله پذیرش و استفاده از فناوری بلاک‌چین، تغییرات نظارتی و پیشرفت در اکوسیستم بستگی دارد. نوآوری در اکوسیستم مالیه نامتمرکز نیز احتمالاً نقشی کلیدی در رشد آینده آن خواهد داشت. توسعه‌دهندگان به طور مستمر برای ایجاد محصولات و خدمات جدید حوزه مالیه نامتمرکز، از جمله مبادلات غیرمتمرکز، پلتفرم‌های وام‌دهی، و ابزارهای مدیریت دارایی کار می‌کنند. از آنجایی که این پلتفرم‌ها کاربرپسندتر و در دسترس‌تر می‌شوند، احتمالاً طیف وسیع‌تری از کاربران را جذب کرده و به رشد کلی این صنعت کمک می‌کنند. به طور کلی، آینده مالیه نامتمرکز به شدت به مجموعه ای از عوامل پیچیده بستگی دارد. با این حال، با توجه به علاقه فزاینده به فناوری بلاک‌چین، پتانسیل تغییرات نظارتی و توسعه مداوم در اکوسیستم مالیه نامتمرکز، این صنعت در سال‌های آینده همچنان رشد قابل توجهی را تجربه خواهد کرد.

 

روند دوم:  هوش مصنوعی(AI)

هوش مصنوعی به طور فزاینده‌ای در خدمات مالی برای بهبود کارایی، کاهش هزینه‌ها و افزایش تجربه مشتری استفاده می‌شود. چت‌بات‌های مجهز به هوش مصنوعی، مشاوران رباتیک و کشف تقلب در حوزه مالی چند نمونه از این کاربردها هستند که در سال 2023 از روندهای اصلی می‌باشند.

 

روند سوم: کیف پول دیجیتال(Digital Wallet)

در سال 2023، کیف پول‌های دیجیتالی همانند Apple Pay، Google Pay و Samsung Pay برای پرداخت‌های بدون تماس، خرید در فروشگاه و تراکنش‌های آنلاین محبوب‌تر می‌شوند. از زمان همه‌گیری COVID-19، پرداخت‌های بدون تماس با استفاده از کیف پول‌های دیجیتال به طور فزاینده‌ای در بین مشتریان محبوب شده است. همه به دیدن نمادهایی روی کارتخوان ها عادت کرده‌اند که به شما می‌گویند پرداخت از طریق کیف پول دیجیتال را می پذیرند. مزایای کیف پول های دیجیتال این است که راحت‌تر و کاربردی‌تر هستند، تبلیغات جذاب زیادی دارند و دیگر نیازی به حمل پول نقد ندارند.

 

روند چهارم: پرداخت‌های بدون تماس(Contactless Payments)

پرداخت‌های بدون تماس در حال همه‌گیر شدن هستند، زیرا مصرف‌کنندگان برای انجام پرداخت‌ها، ترجیح می‌دهند تا از دستگاه‌هایی همچون کارت‌خوان‌های بی‌سیم (NFC)، تلفن همراه و سایر دستگاه‌های الکترونیکی، بدون لمس مستقیم دستگاه پرداخت، مبلغ فاکتور خرید خود را پرداخت کنند. بر اساس تحقیقات Juniper، در سال 2023، 85 درصد از افراد 16 تا 64 ساله از طریق تلفن همراه خود پرداخت‌های ماهانه انجام می‌دهند که نسبت به نرخ فعلی آن 25 درصد افزایش دارد. در واقع، این افزایش استفاده را می‌توان به در دسترس بودن گسترده NFC و پایانه‌های POS فعال بدون تماس نسبت داد.

 

روند پنجم: فناوری بلاک‌چین(Blockchain Technology)

فناوری بلاک‌چین برای چیزی بیش از ارزهای دیجیتال استفاده می‌شود. هم‌چنین می‌توان از آن برای مدیریت زنجیره تامین، تایید هویت و موارد دیگر استفاده کرد. البته، از آنجا که فناوری بلاک‌چین هنوز نوپاست، چالش‌های فراوانی را در سال 2022 (علی‌الخصوص سقوط رمزارزها) در این حوزه شاهد بوده‌ایم. بسیاری از محققان بر این باورند که در سال 2023، بهبود فناوری بلاک چین، نقش پررنگ‌تری در جامعه و اقتصاد خواهد داشت. در 2023 افراد و مشاغل بیشتری به سمت ادغام فناوری‌های Web3 مانند بلاک چین برای استفاده از مزایای آن‌ها حرکت می‌کنند.

 

روند ششم: نئوبانک‌ها(Neobanks)

نئوبانک‌ها، بانک‌های دیجیتالی هستند که طیف وسیعی از خدمات مالی را بدون نیاز به شعبه فیزیکی ارائه می‌دهند. آن‌ها برای مشتریان راحتی، هزینه پایین‌تر خدمات و تجربیات شخصی را ارائه می‌دهند. در سال‌های اخیر، نئوبانک‌ها رشد قابل‌توجهی را تجربه کرده‌اند. بر اساس گزارش Mordor Intelligence، ارزش بازار جهانی نئوبانک‌ها در سال 2020 به 18.6 میلیارد دلار رسیده است و انتظار می‌رود تا سال 2026 به 333.4 میلیارد دلار برسد. علاوه بر این، طبق گزارش Statista، پیش‌بینی می‌شود که تعداد کاربران نئوبانک در سراسر جهان در سال 2023 به 394 میلیون نفر برسد که در مقایسه با 39 میلیون نفر در سال 2018 افزایش قابل توجهی داشته است.

 

روند هفتم: احراز هویت بیومتریک (Biometric authentication)

در سال 2023، احراز هویت بیومتریک در خدمات مالی رایج‌تر می‌شود و ویژگی‌هایی مانند تشخیص چهره و اسکن اثر انگشت برای بهبود امنیت و کاهش تقلب استفاده می‌شود. اکنون، بسیاری از بانک‌ها، استارت‌آپ‌های فین‌تک و پلت‌فرم‌های اصلی کیف پول الکترونیکی به فکر استفاده از احراز هویت بیومتریک برای همه تراکنش‌ها هستند. احراز هویت از طریق بیومتریک هم‌چنین برای به حداقل رساندن وقوع جرایم بانکداری دیجیتالی است که آسیب‌پذیر هستند زیرا حاوی اطلاعات مهم و سایر داده‌های حساس هستند که با توجه به استفاده مداوم از این داده‌ها در دنیای آنلاین (هنگام خرید، رزرو اقامتگاه مسافرتی و غیره) بسیار مهم است.

 

روند هشتم: بانکداری باز(Open Banking)

بانکداری باز به ارائه‌دهندگان شخص ثالث اجازه می‌دهد تا از طریق APIها (واسط های برنامه نویسی کاربردی) به داده‌های مالی مشتری دسترسی داشته باشند. این امکان برای نوآوری بیشتر در خدمات مالی و محصولات شخصی‌تر برای مشتریان فراهم می‌شود. بانکداری باز، این پتانسیل را دارد که صنعت بانکداری و فین‌تک را با ارائه دسترسی راحت‌تر و انعطاف پذیرتر به خدمات مالی برای مصرف‌کنندگان و کسب و کارها تغییر دهد. در سال 2023، نیز نوآوری‌های حوزه پرداخت سرعت پذیرش بانکداری باز را سرعت می‌بخشند. موارد استفاده از بانکداری باز در سال 2023 به شرح زیر هستند:

• APIهای ممتاز: این امر بانک‌ها را فراتر از پرداخت‌ها و اطلاعات حساب‌ها با باز کردن و استفاده از داده‌های بانکی موجود از طریق اتصالات API انحصاری گسترش می‌دهد.
• دموکراتیک کردن داده‌های مصرف‌کننده: بانکداری باز می‌تواند محدودیت بانک‌ها بر روی داده‌های مشتریان را کاهش دهد. زندگی مالی مصرف کنندگان با ارائه اطلاعات در هر زمان که معامله یا رابطه مالی جدیدی را آغاز می‌کنند، آسان‌تر می شود. بدیهی است که در اینجا تضمین حریم خصوصی یکی از ملاحظات مهم است.
• امنیت پرداخت: بانکداری باز می تواند امنیت پرداخت را تقویت کند.

همه این موارد استفاده، فرصت‌هایی را برای بانک‌ها فراهم می‌کند تا با استفاده از فناوری‌های موجود و با تسهیل اشتراک‌گذاری امن اطلاعات با سایر سیستم‌ها، درآمد کسب کنند. و این عامل ممکن است بزرگترین محرک پشت افزایش پذیرش بانکداری باز در سال 2023 باشد.

 

روند نهم: ارزهای رمزنگاری شده(Cryptocurrencies)

در سال‌های اخیر، ارزهای رمزنگاری شده از سوی موسسات مالی و خرده‌فروشان مورد پذیرش قرار گرفته‌اند و تبدیل به روند اصلی شده‌اند. بسیاری از فعالین حوزه فین‌تک معنقدند که 2023 سال بلوغ برای فضای کریپتو خواهد بود. با نظارت بیشتر از سوی رگولاتورهای این حوزه، شاهد خروج بسیاری از بازیگران بد از این اکوسیستم خواهیم بود. در حال حاضر، اکثر رگولاتورها قوانین و الزاماتی را برای کسب و کارهای حوزه کریپتو دارند، با این حال، سقوط چند کسب و کار در این حوزه در سال 2022، منجر به بررسی و اصلاح این قوانین می‌شود. این امر بدین معناست که شرکت‌های فعال در حوزه کریپتو به دلیل سقوط و بازار نزولی که در سال 2022 تجربه کرده‌اند، باید برای بدست آوردن مجدد اعتماد مصرف‌کننده تلاش کنند. این امر منجر به ایجاد بلوغ در حوزه کریپتو،  با تمرکز بر شفافیت و حمایت از مصرف‌کننده در سراسر شرکت‌های فعال در حوزه ارزهای دیجیتال و فین‌تک خواهد شد.

علاوه بر این، ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) در خط مقدم پذیرش توسط مصرف‌کنندگان قرار می‌گیرند. زیرا بانک‌های مرکزی به دنبال روش‌های بهتری برای کنترل سیاست‌های پولی، نظارت بر جریان سرمایه و ایجاد جایگزین‌هایی برای سیستم پرداخت جهانی موجود هستند. با این حال، در این حوزه، مسائل مربوط به حریم خصوصی باید قبل از پذیرش گسترده در سطح جهانی مورد توجه قرار گیرد.

 

روند دهم: رگولاتوری(Regulatory)

با رشد صنعت فین‌تک، نیاز فزاینده‌ای به تدوین مقررات برای اطمینان از ایمنی برای مصرف‌کنندگان وجود دارد. این مقررات در برگیرنده‌ی مقررات مربوط به حریم خصوصی داده‌ها، امنیت سایبری و ثبات مالی است. به نظر می‌رسد سال 2023 سال کلیدی از نظر تدوین مقررات دیجیتال باشد. بنابراین، چارچوب نظارتی برای دارایی های رمزنگاری شده و یورو دیجیتال دو موضوع اصلی در دستور کار می‌باشند.

 

روند یازدهم: امور مالی تعبیه‌شده(Embeded Finance)

امور مالی تعبیه‌شده، به تغییر انتقال‌های بانکی زمان‌بر به استفاده از خدمات یا ابزارهای مالی توسط یک ارائه‌دهنده غیرمالی اشاره دارد. این خدمات شامل وام و بیمه می‌شوند و برای مشتری سادگی و راحتی بیشتری را فرآهم می‌کند. بازار امور مالی تعبیه‌شده از سال 2020 با سرعت فراوانی رشد داشته است. پاندمی کرونا ثابت کرد که امور مالی تعبیه شده همانند یک کاتالیزور حیاتی است که تجارت الکترونیک، تحول دیجیتال و انتظارات مشتریان را تغییر می‌دهد. به همین منظور، کسب و کارهای فعال در حوزه فین‌تک، برای جلب اعتماد مصرف‌کنندگان از بانک‌های سنتی پیشی گرفته‌اند.

در سال 2023 احتمالا شاهد استفاده گسترده‌تر از امور مالی تعبیه‌شده در بازارهای نوظهور خواهیم بود. با حضور پررنگ استارت‌آپ‌ها در زمینه امور مالی تعبیه‌شده، مشتریانی که قبلا در بخش‌های مالی سنتی به حاشیه رانده شده بودند، توانمند می‌شوند. بازارهای نوظهور در این زمینه نیز می‌توانند محیطی با محدودیت و هزینه‌های کمتر و پایگاه مشتری بزرگ‌تری را ارائه داده  و نیز نوآوری را افزایش دهند.  

علاوه بر این، در سال 2023 احتمالا شاهد مشارکت بیشتری بین فعالین حوزه خدمات مالی سنتی (یعنی بانک‌ها) و استارت‌آپ‌های فین‌تک خواهیم بود. این امر می‌تواند سناریویی را فرآهم کند که به موجب آن، بانک‌ها زیرساخت‌های اساسی را فرآهم می‌کنند و فین‌تک‌های فعال در حوزه پرداخت،  به فراگیری بیشتر خدمات متناسب با مدل‌های تجاری مختلف کمک می‌کنند.

در نهایت، همچنین تاکید بسیار بیشتری بر توانایی‌های تکنولوژیکی و ظرفیت عملیاتی برای حل هر گونه چالش فعلی مانند مدیریت ریسک و انطباق در راه‌حل‌های مالی تعبیه‌شده خواهد بود. فناوری‌هایی مانند محاسبات ابری و یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی تأثیرات چند برابری را در تمام صنایع ایجاد می‌کنند و از توانایی‌های بخش‌ها برای پذیرش امور مالی تعبیه‌شده پشتیبانی می‌کنند.

 

روند دوازدهم: پرداخت‌های فرامرزی(Cross-border Payments)

جهانی‌شدن اکنون در اقتصاد جهانی ریشه دوانده است. با این روند، پویایی بین کشورهای در حال توسعه و کشورهای توسعه‌یافته ادامه خواهد داشت. به این ترتیب، جریان سرمایه از مرزها ادامه خواهد داشت و فین‌تک‌ها می‌توانند نقش مهمی در تسهیل آن ایفا کند. این امر ممکن است در مورد حمایت از فروشندگان برای استفاده از فرصت های فرامرزی از طریق تجارت دیجیتال یا اجازه دادن به شرکت‌های فناوری برای تامین تخصص و پشتیبانی از مراکز فریلنسر در سراسر جهان باشد. جهان بیش از هر زمان دیگری به هم مرتبط است و وقتی صحبت از تجارت فرامرزی می‌شود، فین‌تک به عنوان رابط جهانی عمل می‌کند.

صنعت فین‌تک به سرعت در حال پیشرفت است و روندهای سال 2023 نشان می‌دهد که در سالی هیجان‌انگیز و متحول هستیم. از رشد مداوم ارزهای دیجیتال تا ظهور خدمات مالی غیرمتمرکز و خدمات مالی مبتنی بر هوش مصنوعی، این روندها پتانسیل ایجاد انقلابی در صنعت مالی را دارند. در حالی که خطرات مرتبط با این روندها، مانند تهدیدات امنیت سایبری، عدم قطعیت نظارتی، و کلاهبرداری وجود دارد، مهم است توجه داشته باشیم که بسیاری از روندهای فین‌تک مزایای قابل توجهی را برای مصرف‌کنندگان و مشاغل ارائه می‌دهند. افزایش دسترسی، کارایی و مقرون به صرفه بودن خدمات مالی، پتانسیل افزایش شمول مالی و محرک رشد اقتصادی را دارد. کلید سرمایه‌گذاری بر روی این روندها و کاهش خطرات مرتبط، آگاه ماندن و اتخاذ تدابیر مناسب برای حفاظت از اطلاعات شخصی و مالی است. با انجام این کار، می‌توانیم از قدرت فین‌تک برای ایجاد یک سیستم مالی فراگیرتر، کارآمدتر و مطمئن‌تر برای همه بهره ببریم.

 

منابع

• Alvarez, C. (2023). The keys to financial regulation in 2023, https://www.bbva.com
• Clere, A. (2023). What fintech trends should we look out for in 2023?, https://fintechmagazine.com
• 4 Payment Trends Worth Watching In 2023, (2023). https://www.lipapayments.com
• Future of DeFi: What to Expect in 2023, (2023). https://www.fluid.finance
• Malyshev, A. (2023). Top Neobanks of 2023: Revolutionizing the Banking Industry, https://sdk.finance
• Mao, Y.M. (2023). 10 FinTech Trends to Watch in 2023: Staying Ahead in the Digital Finance Revolution, https://www.finextra.com
• Rowlinson, G. (2023). In 2023, payments will provide momentum for open banking adoption, https://www.fintechfutures.com
• Top Blockchain Trends Expected to Take Over the Business World in 2023, (2023). https://emeritus.org
• What is Next For Digital Wallets in 2023? 5 Trends to be Known, (2023). https://faspay.co.id