• تولد نوزاد جدید متا در هاله‌ای از ابهام؛ آیا توسعه محصول یا خدمت جدید همیشه برنده است؟

    مارک زاکربرگ، مدیرعامل متا، صبح چهارشنبه (5 جولای 2023) اعلام کرد، که در کمتر از 24 ساعت، بیش از 30 میلیون نفر در تِردز ثبت‌نام کرده‌اند. اگر به گذشته نگاه بیاندازیم، می‌بینیم که فیس‌بوک، پس از معرفی به بازار، 852 روز طول کشید تا به 10 میلیون کاربر برسد. در حالیکه توئیتر پس از 780 روز توانست این مقدار کاربر را جذب کند.

    بر خلاف سایر رقبای توئیتر، همانند مستودون که فرآیند ثبت‌نام پیچیده‌ای دارد و یا بلواسکای که نیاز به ارسال کد دعوت دارد، تِردز به کابران اجازه می‌دهد تا با نام کاربری اینستاگرام خود در آن ثبت‌نام کنند و حتی لیست دنبال‌کنندگان خود در اینستاگرام را داشته باشند. تا اینجای کار همه چیز برای یک اپلیکیشن تازه متولد شده عالی به نظر می‌رسد. اما همه چیز همیشه خوب و عالی نیست! در همان ساعات اولیه ارائه اپلیکیشن تِردز، ایلان ماسک (مدیرعامل توئیتر) از مارک زاکربرگ انتقاد کرد که این برنامه چیزی جز تقلید کامل از توئیتر نیست. او سپس اعلام کرد که از شرکت متا به علت نقض قوانین حقوق مالکیت معنوی و کپی‌برداری شکایت خواهد کرد.

    بدیهیست که شرکت متا با انتشار تِردز، استراتژی توسعه محصول یا خدمت جدید را پیش گرفته است. اگر به ماتریس استراتژی آنسف نگاه بیاندازیم، می‌بینیم که شرکت متا محصول/خدمتی کاملا جدید را برای بازار کاربران فعلی خود (کاربران اینستاگرام) ارائه کرده است.

    تولد نوزاد جدید متا در هاله‌ای از ابهام؛ آیا توسعه محصول یا خدمت جدید همیشه برنده است؟

    ماتریس استراتژی آنسف

     

    اما سوال اینجاست که آیا همیشه توسعه محصول یا خدمت جدید برنده است؟
    در استراتژی توسعه محصول یا خدمت جدید، شرکت‌ها معمولا زمان زیادی را صرف فعالیت تحقیق و توسعه می‌کنند، تا بتوانند محصول یا خدمتی کاملا جدید به بازار عرضه کنند. این استراتژی معمولا زمانی به کار گرفته می‌شود که شرکت بازار فعلی خود را به خوبی بشناسد، با علایق و ترجیحات این بازار به خوبی آشنایی داشته باشد و بداند که کاربران به دنبال چه چیزی هستند. نکته مهم اینجاست که همیشه توسعه محصول جدید به بازار با موفقیت همراه نیست. کوپر (1990) معتقد است که برای اینکه پروژه‌های توسعه محصول یا خدمت جدید در بازار موفق شود وجود چند شرط الزامیست:

        شرط اول: محصول یا خدمتی ارائه شود که مزایایی منحصر به فرد برای کاربران به ارمغان می‌آورد.
        شرط دوم: پروژه از قبل به خوبی تعریف شده باشد.
        شرط سوم: کیفیت اجرای فعالیت‌های فناورانه بالا باشد.
        شرط چهارم: هم‌افزایی و سینرژی فناورانه وجود داشته باشد.
        شرط پنجم: کیفیت اجرای فعالیت‌‌های پیش از توسعه بالا باشد.
        شرط ششم: هم‌افزایی و سینرژی قوی در فعالیت‌های بازاریابی وجود داشته باشد.
        شرط هفتم: کیفیت اجرای فعالیت‌های بازاریابی بالا باشد.
        شرط هشتم: جذابیت بازار وجود داشته باشد.

    حال بیایید تا بر این اساس تولد نوزاد جدید متا را تحلیل کنیم:
    عرضه اینستاگرام بر مبنای اشتراک‌گذاری عکس‌ها و فیلم‌ها (محتوای بصری) بوده است. حال، اینگونه به نظر می‌رسد که تیم تحقیق و توسعه متا به این نتیجه رسیده‌اند که به اشتراک‌گذاری محتوای متنی برای کاربران جذاب است. بنابراین، تصمیم به ارائه تِردز گرفته‌اند. در تِردز، کاربران می‌توانند پست‌هایی با حداکثر 500 کاراکتر را به اشتراک بگذارند و در کنار آن محتوای بصری (عکس و فیلم‌هایی تا حداکثر 5 دقیقه) را منتشر کنند.
    ارائه اپلیکیشن تِردز، آن‌ هم در شرایطی که ایلان ماسک، اخیرا برای کاربران توئیتر، تعداد پست‌هایی را که هر فرد می‌تواند بخواند محدود کرده است، در ذهن این نکته را تداعی می‌کند که به نوعی این اقدام، شکار کاربرانی است که از محدودیت‌های اعمال شده در توئیتر ناراضی‌اند. البته خود ایلان ماسک مدتی پس از اعمال این محدودیت‌ها اعلام کرد که این کار نوعی اقدام اضطراری موقت برای مبارزه با لو رفتن اطلاعات می‌باشد. با این حال، به نظر می‌رسد که تِردز تاکنون برنامه‌ای برای ارائه ویژگی‌های منحصر به فرد و رقابت‌پذیر که بتواند بازار خود را توسعه دهد، پیدا نکرده است. علاوه بر این موارد، کاربرانی که از دیرباز در فضای توئیتر حضور فعال داشته‌اند با کاربرد هشتگ‌ها آشنایی دارند. حتی در اینستاگرام نیز هشتگ‌ها کاربرد گسترده‌ای دارند. اما تِردز تاکنون این ویژگی را برای کاربران تعریف نکرده است.
    اگر بر اساس هشت شرط ارائه شده توسط کوپر (1990) برای اجرای موفق پروژه‌های توسعه محصول، فرض کنیم که شرکت متا، قبل از تولد فرزند جدید خود، بر روی تمامی شرط‌ها از قبل فکر کرده باشد، اما در مورد شرط اول یعنی ارائه مزایای منحصر به فرد و شرط هشتم یعنی جذابیت بازار، ابهام‌های فراوانی وجود دارد. شاید بتوان گفت که در مورد جذابیت بازار، اگر به کاربران فعال اینستاگرام نگاهی بیاندازیم، در بین آن‌ها افرادی را می‌یابیم که محتوای ارائه شده در توئیتر خود را به صورت عکس آلبومی در اینستاگرام منتشر می‌کنند. تِردز به کاربران امکان همگام‌سازی محتوای انتشار یافته بین تِردز و اینستاگرام را می‌دهد و به نظر می‌رسد که این اقدام شرکت متا برای این دسته از کاربران تاحدودی کاربردی است. حال با گذشت زمان باید ببینیم که این شرکت برای نوزاد تازه متولد شده خود چه برنامه‌هایی در سر دارد تا بتواند برای کاربران خود مزایای منحصر به فرد به وجود آورد، فضا را برای آنان جذاب و سهم بازار را از آن خود کند.


    اطلاعات کتابشناختی

    - Cooper, R. G. (1990). New Products: What Distinguishes the Winners? Research-Technology Management, 33(6), 27–31.

    - https://www.forbes.com.au/news/ innovation/ everything-you-need-to-know-about-instagram-threads/